لاکتوز و قیمت خرید و فروش آن
لاکتوز (lactose) چیست ؟ این ماده، قندی است که به طور طبیعی در شیر و سایر محصولات لبنی مانند بستنی و ماست یافت می شود. دقت داشته باشید که برخی از افراد قادر به هضم این نوع قند نیستند. و دچار مشکلات گوارشی می شوند. بدین جهت، می گویند که این اشخاص به شیر و محصولات لبنی حساسیت دارند. استفاده از شیرهای بدون لاکتوز، بهترین راه حل برای این افراد است. تا انتهای این مطلب، همراه ایران مول باشید.
لاکتوز چیست ؟
قندهای مختلفی در طبیعت وجود دارد. تمامی مواد شیرین، حاوی قند هستند. ساکارز و دی ساکارید(لاکتوز)، دو قند موجود در طبیعت است.
لاکتوز حدود ۲ تا ۸ درصد وزن شیر را تشکیل می دهد. سالانه چندین میلیون تن از آن، به عنوان محصول جانبی در صنایع غذایی تولید می شود.
آب پنیر یا پلاسمای شیر مایعی است که پس از کشک شدن و صاف کردن شیر باقی می ماند، به عنوان مثال در تولید پنیر. آب پنیر از ۵/۶ درصد مواد جامد تشکیل شده است که ۸/۴ درصد آن لاکتوز است. این ماده، به وسیله کریستالیزاسیون خالص می شود. به طور صنعتی، لاکتوز از آب پنیر تراوش – یعنی آب پنیر تصفیه شده برای تمام پروتئین های اصلی تولید می شود.
محصولات لبنی مانند ماست و پنیر حاویمقادیر کمی لاکتوز هستند. زیرا، باکتری مورد استفاده برای ساخت آن، لا کتوز را تجزیه می کنند.
ساختار
لاکتوز یک دی ساکارید است که از تراکم گالاکتوز و گلوکز به دست می آید. این یک پیوند گلیکوزیدی β-۱→۴ را تشکیل می دهد. نام سیستماتیک آن β-D-galactopyranosyl-(1→۴)-D-glucose است. گلوکز می تواند به شکل α-پیرانوز یا بتا-پیرانوز باشد، در حالی که گالاکتوز فقط می تواند شکل بتا-پیرانوز داشته باشد. از این رو، α-لاکتوز و β-لاکتوز به شکل آنومری حلقه گلوکوپیرانوز به تنهایی اشاره دارند.
متابولیسم
پستانداران شیرخوار از مادران خود شیر می خورند. این شیر، سرشار از لاکتوز است. پرزهای روده برای هضم آن، آنزیم لاکتاز (β-D-گالاکتوزیداز) ترشح می کنند. این آنزیم مولکول لاکتوز را به دو زیر واحد قابل جذب یعنی قندهای ساده گلوکز و گالاکتوز می شکافد. از آنجایی که لاکتوز بیشتر در شیر وجود دارد، در اکثر پستانداران، تولید لاکتاز به تدریج با بلوغ به دلیل استعدادهای ژنتیکی کاهش می یابد.
بسیاری از مردم با اصل و نسب در اروپا، غرب آسیا، جنوب آسیا، کمربند ساحل در غرب آفریقا، شرق آفریقا و چند بخش دیگر از آفریقای مرکزی تولید لاکتاز را تا بزرگسالی حفظ می کنند. در بسیاری از این مناطق، شیر پستاندارانی مانند گاو، بز و گوسفند به عنوان منبع بزرگ غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.
در افرادی که عدم تحمل lactose دارند، لاکتوز تجزیه نمی شود و غذای فلور روده تولید کننده گاز را فراهم می کند که می تواند منجر به اسهال، نفخ، نفخ و سایر علائم گوارشی شود.
کاربرد های لاکتوز
- صنعت داروسازی (به عنوان تثبیت کننده): در قرص های ضد بارداری و دارویی های اسید معده استفاده می شود.
- صنعت عطرسازی (به علت طعم ملایم)
- صنایع غذایی (شیرین سازی آبجو ) : در محصولاتی همچون گوشت فرآوری شده، مکمل غذایی، غلات، نان و پروتئن استفاده می شود.
مزیت های لاکتوز
این ماده فواید فراوانی دارد. برای مثال باعث جذب مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و روی می شود.
نسبت به سایر قندها، پوسیدگی زایی کمتری دارد و باعث پلاک دندانی نمی شود. و به سرعت توسط باکتری های دندان قابل تخمیر نیست.
در درمان دیابت مفید است.
به عنوان منبع انرژی زا برای کودکان شناخته شده است.
علائم عدم تحمل لاکتوز
در صورت مصرف این دسته از شیرها، بعد از مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه علائم زیر در بدنتان ظاهر می شود.
اسهاع – نفخ – حالت تهوع (استفراغ) – درد زیر شکم
اسهال : زیرا، آب وارد دستگاه گوارش می شود.
گاز – درد و نفخ : lactose وارد کولون می شود. توسط باکتری های موجود در روده شما تخمیر می شود. و اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه SCFAs و گاز تولید می کند.
آیا لاکتوز یک قند طبیعی است یا مصنوعی؟
قند طبیعی، به قند موجود در شیر پستانداران اطلاق می شود.
قند مصنوعی، همان ماده ای است که به عنوان افزودنی اضافه می شود.
در حقیقت lactose موجود در شیر، بستنی و سایر محصولات لبنی همان قند طبیعی است. اما، لا کتوز که مواد غذایی مانند سوپ، سس ها و … اضافه می شود. همان قند مصنوعی است.
تات و اگزالات، جذب ضعیفی در بدن دارند.
غذاهای حاوی لاکتوز
- محصولات لبنی مانند شیر (بز- گاو – گوسفند) – پنیر – بستنی – خامه – ماست – کره
- انواع غذایی های که با لا کتوز ساخته می شوند. مانند بسکویت – سوپ – شکلات – گوشت های فرآوری شده (ژامبون) – دسر – چیپس
جایگزین لاکتوز
برخی از افراد به علت حساسیت به این دسته از محصولات قادر به خوردن آن نیستند. حدف این ماده، برای بدن زیان بار است. از این رو باید به دنبال جایگزین های برای آن باشیم. این جایگزین ها عبارتند از :
- شیر (سویا – بدون لاکتوز- نارگیل – بادام)
- کلم پیچ – آب پرتقال-زرده تخم مرغ-جگر گاو-ماهی های چرب
در صورت حذف کامل لبنیات، می توانید مقدار زیادی کلسیم، ویتامین D و سایر مواد مغذی را طریق رژیم غذایی سالم وارد بدن می شود.
شیر بدون لاکتوز
لاکتوز شیر با افزودن آنزیم لاکتاز ( بتا گالاکتوزیداز) تجزیه می شود. افرادی که دچار حساسیت می شوند، از طریق این روش می توانند از این ماده خوراکی استفاده کنند.
سخن آخر
لاکتوز، قند طبیعی موجود در شیر و محصولات لبنی است. این ماده فواید زیادی دارد. ماده ای ضروری برای جذب مواد معدنی به حساب می آید. اما، برخی از افراد از مشکلات عدم لاکتوز رنج می برند. بنابراین، باید از جایگزین هایی مانند مواد غذایی طبیعی یا مکمل های غذایی استفاده کنند.
