فرمالدهید و تمامی مواردی که باید در مورد آن بدانید ؟

فرمالدهید

فرمالدهید

فرمالدهید چیست ؟ یک ترکیب آلی ساده با فرمول CH2O، ساختار H−CHO و جرم مولکولی ۳۰٫۰۲۶ گرم بر مول است. ترکیب خالص یک گاز تند و بی رنگ است که به طور خود به خود به پارا فرمالدئید پلیمریزه می شود، از این رو به عنوان یک محلول آبی (فرمالین) ذخیره می شود که برای نگهداری نمونه های حیوانی نیز استفاده می شود.این ترکیب، به دلیل خواص شیمیایی l مورد توجه پزشکان و دانشمندان و همچنین بسیاری از صنعت گران قرار گرفته است.

محلول آبی فرمالدئید، فرمالین نامیده می شود. که یک محلول آبی ۳۷% است. جهت آشنایی با فرمالدئید همراه ما، ایران مول بمانید.
فهرست مطالب

مشخصات ماده

مشخصات فنی محصول

عنوان انگلیسی مادهformaldehyde
فرمول مولکولیCH2O
چگالی۱۵ کیلوگرم بر متر مکعب
جرم مولکولی۳۰٫۰۳۱ گرم بر مول
CAS Number۵۰-۰۰-۰

ساختار فرمالدئید

متانال با فرمول  CH2O، از یک اتم کربن چسبیده به یک پیوند دوگانه با یک اتم اکسیژن و دو اتم هیدروژن تشکیل شده است. این ترکیب یک مولکول مسطح و به شکل مثلث است.

این ماده به شدت واکنش پذیر است. زیرا پیوند اکسیژن- کربن آن قطبی است. علاوه براین، الکترونگاتیوی بالای اکسیژن نسبت به کربن آن را به ترکیب قطبی تبدیل کرده است.

ساختار فرمالدهید

فرمالدهید با چه اسمی روی محصولات نوشته می‌شود؟

اکثر اوقات ممکن است به جای نام فرمالدهید مترادف های آن را بر روی کارتن محصولات مشاهده کنید. این عنوان ها عبارتند از :

فرمالین (Formalin)

فرمیک آلدهید (Formic Aldehyde)

متانال (Methanal)

بنزیل همی‌فرمال (Benzylhemiformal)

کوانترنیوم-۱۵ (Quaternium-15)

متاندیول (Methanediol)

متیل آلدهید (Methyl Aldehyde)

 متیلن گلایکول (Methylene Glycol)

۵-برومو-۵-نیترو-۱ و ۳ دی‌اکسان (۵‎-Bromo-5-nitro-1,3-dioxane)

۲-برومو-۲-نیتروپروپان-۱ و ۳-دیول (۲‎-bromo-2-nitropropane-1,3-diol)

دیازولیدینیل اوره (Diazolidinyl Urea)

سدیم هیدروکسی متیل گلیسینات (Sodium Hydroxymethylglycinate)

متیلن اکساید (Methylene Oxide)

کاربرد و موارد استفاده از آن

  • برای از بین بردن باکتری ها استفاده می شود. (به عنوان ضدعفونی کننده و استریل کننده)
  • در صنعت استفاده می شود. ( چسب – نساجی – خودرو – چاپ – مواد آرایشی – گاز طبیعی و نفت خام )
  • جهت تولید رزین استفاده می شود.
  • به عنوان عامل مومیایی کننده استفاده می شود.
  • در تهیه و تولید مواد منفجره استفاده می شود.
  • به عنوان فیکساتیو در آماده‌سازی نمونه‌های بافتی استفاده می شود.
  • در صنعت رنگ استفاده می شود. (به عنوان نگهدارنده)
  • در تهیه پلی استال ها
  • در بیولوژی

کاربرد در بیولوژی

این ماده، جهت حفظ نمونه های بافت ها در زیست شناسی مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیب، می تواند تمام باکتری ها و قارچ ها را از بین ببرد. و همچنین استفاده از آن، موجب حفظ شکل نمونه می شود.

به عنوان نگهدارنده استفاده می شود. (استفاده از این ماده، زمان فاسد شدن جسد انسان و سایر حیوانات را طولانی می کند.)

کاربرد در دارو

  • اکثر باکتری و قارچ ها را از بین می برد. (به عنوان ضدعفونی کننده استفاده می شود.)
  • جهت از بین بردن زگیل و انگل ها استفاده می شود.
  • در تولید واکسن استفاده می شود. (به عنوان استریل کننده)
  • مانع رشد باکتری ها در وسایل شخصی می شود.
  •  به جای آنتی‌بیوتیک از پیش‌ ساز فرمالدهید در درمان عفونت‌های مجاری ادراری استفاده می شود.

در کراتینه مو

محصولات صاف کننده مو، اغلب از فرمالدئید و متیل گلیکول تشکیل می شوند. .

کاربردهای صنعتی

  • در تهیه بسیاری از مواد مصنوعی مانند رزین، پلاستیک و دیگر مواد شیمیایی صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. (به عنوان واکنش دهنده)
  • صنعت نساجی (جهت افزایش مقاومت پارچه در برابر چین و چروک افزوده می شوند.)
  • صنعت اتومبیل سازی
  • صنعت آرایشی – بهداشتی (لاک ناخن)
  • در تولید و تهیه تخته سه لا، موکت و عایق ساخت استفاده می شوند.
  • انواع فیلم های عکاسی
  • جهت تولید رنگ و مواد منفجره استفاده می شوند.

انواع رزین فرمالدهید

بیشترین مقدار، ماده شیمیایی فرمالدهید، صرف تولید رزین ها به ویژه رزین های اوره، فنول ملامین فرمالدهید می شود. این ماده کاربرد زیادی در محصولات چوبی و بعد از آن در مصارف شیمیایی دارد. رزین در محصولات چوبی زیر استفاده می شود.

PB یا نئوپان – تخته سه لایی – ام دی اف – تخته OSB

برای چسباندن اجزا محصولات چوبی، جهت زیبایی سطوح چوب و پوشش های ضد آب مورد استفاده قرار می گیرند.

رزین اوره فرمالدهید

رزین اوره فرمالدئید از ترکیب فرمالدهید و اوره تشکیل می شود. که کاربرد زیادی در نئوپان و تخته سه لایی دارد. زیرا این نوع رزین ارزان قیمت است.

رزین های فنول فرمالدهید یا PF

این دسته از رزین در کشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار می گیرند. اما امروزه در بازارهای نوپا نیز بفروش می رسد. از جمله کاربردهای آن می توان به تولید تخته سه لایی اشاره کرد. این ماده از واکنش فرمالدئید با فنول تشکیل می شود.

رزین های ملامین فرمالدهید یا MF

این از دسته رزین های گران قیمت از واکنش ملامین و فرمالین بدست می آیند. این رزین کاربرد زیادی در لمینت های تزیینی ، پوشش های سطحی گرما سخت و… دارد.

جایگزین فرمالدهید

اتیل الکل (پلی اتیلن گلیکول)، گلوتارآلدئید و فنوکسی اتانول به عنوان جایگزین های فرمالدئید معرفی می شود.

تولید فرمالدهید در ایران

پتروشیمی شهید رسولی، یکی از بزرگترین تولیدکننده های فرمالین در ایران به شمار می آید.  مشخصات فرمالین تولیدی پتروشیمی رسولی در جدول زیر نشان داده شده است.

نام ماده شیمیاییفرمالدئید (Formaldehyde)
درصد خلوص۳۷-۵۵
متانول۱٫۰ wt% max.
فرمیک اسید۲۰۰ ppm max
کلر۵ ppm max
شکل ظاهریColoriess T

مضرات و عوارض فرمالدئید

این ترکیب سمی است. بنابراین آن را به صورت خوراکی استفاده نکنید.

عوارض قرار گیری در معرض آن عبارتند از :

  • تحریک پوست
  • تحریک ریه و سینوس ها (خس خس سینه)
  • سرطان زا (البته در صورت قرار گیری طولانی مدت)
  • آسم (سرفه – سوزش بینی و گلو)
  • چشم (سوزش – اشک)

فرمالین در چه واکنش هایی استفاده می شوند ؟

این ترکیب در واکنش های زیر به کار گرفته می شود.

  • واکنش خود-تراکمی (Self-condensation)
  • آبگیری (Hydration)
  • اکسایش (Oxidation)

تفاوت های فرمالدهید و فرمالین

فرمالدهید : یک نوع ماده است که حالت فیزیکی آن گاز است.

فرمالین : محلول چند ماده است و حالت فیزیکی آن مایع است.(نام یک برند است)

سخن آخر

فرمالدئید یک ترکیب آلی طبیعی با فرمول CH2O و ساختار H-CHO است. این ترکیب خالص یک گاز تند و بی رنگ است که به طور خود به خود به پارافورمالدئید پلیمریزه می شود، از این رو به عنوان یک محلول آبی ذخیره می شود که برای نگهداری نمونه های حیوانی نیز استفاده می شود.

پرسش- پاسخ

قیمت فرمالین چقدر است ؟

قیمت فرمالدهید را از شماره ۰۲۱ ۲۲۸۷ ۶۳۹۰ جویا شوید.

فرمالین سرطان زا است ؟

آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) فرمالدئید را به عنوان یک ماده سرطان زا برای انسان طبقه بندی می کند .

فرمالدئید سمی است ؟

فرمالدئید می تواند باعث تحریک پوست، چشم، بینی و گلو شود. سطوح بالای قرار گرفتن در معرض ممکن است باعث برخی از انواع سرطان شود.

امتیاز دهید

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *